Witam Cię serdecznie w podcaście Swojski Język Polski. Regularne oswajanie się z językiem mówionym pozwoli Ci nauczyć się polskiego w sposób naturalny i automatyczny. Wkrótce sam będziesz mówił płynnie w języku polskim. Miłego słuchania!
Cześć! No i mamy już listopad. 1. listopada obchodziliśmy Święto Zmarłych. Jest to dzień, w którym Polacy odwiedzają groby bliskich, zostawiają znicze i kwiaty oraz odmawiają modlitwy. Starają się w ten sposób uczcić pamięć o tych, którzy odeszli. Bardzo dużo Polaków przejeżdża w tym czasie pół Polski, żeby dotrzeć do swoich rodzinnych miejscowości i odwiedzić cmentarze, na których pochowani są ich bliscy. Jest to dla nas dzień zadumy nad śmiertelnością oraz okazja do spotkań z dalszą rodziną.
Z kolei 11. listopada świętujemy Narodowe Święto Niepodległości. Jest to święto państwowe upamiętniające odzyskanie niepodległości przez Polskę w 1918 roku. Data święta jest umowna, nawiązuje do dnia, w którym podpisano rozejm w Compiègne, kończący I wojnę światową. Polska odzyskała wtedy niepodległość po ponad stu latach zaborów.
Z okazji Święta Niepodległości, postanowiłam dziś nagrać odcinek o Polsce i Polakach. Zainspirowała mnie do niego Maria, która w komentarzu pod odcinkiem o 9 faktach o mnie poprosiła mnie o przygotowanie ciekawych faktów o Polsce. Bardzo mi się ten pomysł spodobał i bardzo Ci dziękuję Maria za inspirację.
Zanim przejdę do tematu odcinka, chciałabym przypomnieć Ci, że możesz wesprzeć finansowo moją pracę, zostając Patronem podcastu. Szczegóły na https://swojskijezykpolski.com/wsparcie-finansowe-podcastu/. Chciałabym przy okazji bardzo podziękować pierwszemu Patronowi podcastu. Rodrigo pochodzi z Brazylii, ale mieszka obecnie w Polsce. Dzięki temu, że Rodrigo zdecydował się wspierać podcast regularnie, miał ostatnio możliwość wzięcia udziału ze mną w bezpłatnej konsultacji językowej. Tak dobrze nam się rozmawiało, że zaplanowana na pół godziny rozmowa trwała godzinę. Rodrigo, jeszcze raz chcę Ci podziękować za wsparcie i za bardzo sympatyczne spotkanie. Bardzo miło było Cię poznać. Rodrigo ma szansę na bardzo dobre poznanie języka polskiego. Jest bardzo komunikatywny i, mimo popełniania błędów, nie boi się mówić. Myślę, że bardzo pomaga mu to w nauce, bo nie odczuwa blokady psychicznej, którą często spotykam u dorosłych uczących się języka.
No dobrze, przejdźmy teraz do tematu odcinka. Jakie są interesujące fakty o Polsce i Polakach?
1.
Zacznijmy od czegoś prostego. Jeśli kiedykolwiek przyjrzałeś lub przyjrzałaś się mapie Polski, to być może nie będzie dla Ciebie newsem, że Polska to kraj z dostępem do morza na północy oraz z pasmem gór na południu. Mamy więc gdzie jeździć na wakacje i w Polsce dzielimy się na zwolenników morza, oraz na miłośników gór. Ja osobiście lubię zarówno nasze Morze Bałtyckie, jak i góry, zwłaszcza Sudety 🙂
2.
Przejdźmy do drugiego faktu. Jeśli oglądasz polską telewizję lub czytasz polskie gazety, to możesz czasem spotkać się z określeniem Polska A lub Polska B. Polska jest coraz bardziej rozwiniętym krajem, jednak w granicach naszego kraju istnieją dysproporcje w poziomie rozwoju gospodarczego i społecznego. Polska A to bardziej rozwinięta, zachodnia część kraju. Jest bardziej uprzemysłowiona, lepiej skomunikowana. Polska B to mniej rozwinięta, wschodnia część kraju. Sytuacja ekonomiczna Polaków w poszczególnych częściach kraju wpływa też na nasze przekonania polityczne. W Polsce A dominują osoby o poglądach bardziej lewicowych, a w Polsce B większość mieszkańców ma bardziej prawicowe, konserwatywne przekonania. Wyjątkiem są duże miasta. Na przykład Warszawa jest położona bardziej na wschód, lecz mieszkają tu w większości osoby bardziej wykształcone i zamożniejsze, o poglądach bardziej liberalnych i tolerancyjnych.
3.
Fakt numer trzy. Polacy lubią zbierać grzyby. W wielu krajach zbieranie grzybów jest regulowane prawnie, np. trzeba mieć na to specjalną licencję, a w niektórych krajach zbieranie grzybów jest całkowicie zakazane. W Polsce każdy może zbierać grzyby, pod warunkiem, że nie niszczy przy tym ściółki leśnej. Czasem śmiejemy się, że grzybobranie jest naszym sportem narodowym. Czasami w lesie można spotkać całe rodziny z dziećmi szukające grzybów. Sama jako dziecko zbierałam z rodzicami grzyby. Znalezienie dużego, jadalnego grzyba, np. borowika szlachetnego, przynosi satysfakcję nie tylko najmłodszym.
4.
Przejdźmy do faktu numer cztery. Polacy są bardzo gościnni. Kiedy zapraszamy kogoś do domu, to zawsze szykujemy dla niego dużo jedzenia. Tego samego jednak oczekujemy, gdy sami wybieramy się z wizytą do kogoś. Może to być więc dla nas dużym szokiem kulturowym, gdy odwiedzimy kogoś za granicą, i zostaniemy poczęstowani kawą i ciastkami, zamiast wystawnym obiadem i deserem. Pamiętam jak byłam zdziwiona, gdy pojechałam do znajomego do Anglii. Zmęczona podróżą liczyłam na powitanie w postaci ciepłego obiadu. Bardzo się zdziwiłam, gdy kolega powitał mnie i zaproponował, żebyśmy poszli do sklepu, bo nie chciał sam kupować czegoś, czego mogę nie lubić. Oczywiście miał dobre intencje, jednak ja na początku nie mogłam tego zrozumieć. W Polsce jeśli oczekujesz gościa, zwłaszcza z daleka, to zaopatrzasz lodówkę po brzegi, aby już na powitaniu móc zaoferować gościowi posiłek, a najlepiej kilka do wyboru.
5.
Fakt numer pięć. W relacjach międzyludzkich Polacy są zazwyczaj bardzo autentyczni i bezpośredni. Na przykład jeśli jesteśmy w złym nastroju, to zwykle nie udajemy, że jest inaczej. Ze względu na tę cechę przez niektóre narodowości jesteśmy uznawani za smutasów lub narzekaczy. Ja jednak bardzo cenię sobie naszą autentyczność. Zwłaszcza, że mam doświadczenia podróży do krajów gdzie ludzie wydają się być na pierwszy rzut oka weseli i sympatyczni, ale jeśli poznasz ich lepiej, to okaże się, że nie zawsze jest to szczere, prawdziwe. W Polsce, jeśli ktoś mnie nie lubi, to zazwyczaj będę o tym wiedziała, Polak nie będzie się z tym ukrywał. Jeśli spotkam na ulicy koleżankę i spytam co u niej słychać, uzyskam szczerą odpowiedź, nawet jeśli nie będzie pozytywna. Np. że akurat boli ją głowa, zgubiła telefon albo spóźniła się na autobus. W Anglii lub w Stanach Zjednoczonych najprawdopodobniej usłyszałabym standardową odpowiedź, że wszystko jest świetnie. Dla Polaków jest to nienaturalne i trudniej nam wtedy nawiązać szczere, autentyczne relacje z drugą osobą. Oczywiście nie osądzam wspomnianych narodowości, mówię po prostu o różnicy kulturowej i mentalnej, którą szanuję. Znam też Anglików i Amerykanów, którzy są bardzo bezpośredni 🙂
6.
Fakt numer sześć. Przez to, że nie potrafimy i nie lubimy udawać, Polacy pracujący w usługach mogą wydać się niesympatyczni. Kasjer lub kasjerka w sklepie nie ma przyklejonego uśmiechu i nie będzie Cię zagadywać jeśli nie ma na to ochoty, tak samo urzędnik pocztowy, czy pracownik metra. Nie oznacza to jednak, że nie otrzymasz od nich pomocy, jeśli będziesz w potrzebie. Pamiętam jak moja znajoma Rosjanka chwaliła bezpośredniość i chęć pomocy Polaków. Gdy mieszkała w innym kraju i musiała załatwić jakąś sprawę, to urzędnicy z uprzejmym uśmiechem na twarzy mówili jej, że nie są w stanie jej pomóc. Gdy przyjechała do Polski, nie została obdarzona uśmiechem, ale za to uzyskała pomoc, na której tak bardzo jej zależało.
Pamiętam też jak pracowałam przez jakiś czas w Belgii i poszłam ze znajomą Belgijką do polskiego sklepu. Za kasą stał oczywiście Polak. Kupiłam co chciałam i wyszłam zadowolona. Tymczasem moja znajoma Belgijka zwróciła mi uwagę, że kasjer był strasznym gburem. Jak to, zaczęłam dopytywać, ja niczego nie zauważyłam. Koleżanka odpowiedziała: No, nie uśmiechał się, nie zagadywał. Zaśmiałam się na to w głos. Jako Polka byłam przyzwyczajona do tego, że kasjerzy w sklepie nie witają mnie szerokim uśmiechem, ani nie pytają co u mnie słychać. Nie twierdzę oczywiście, że nie byłoby mi milej gdyby się uśmiechali, ale jako Polka jestem do tego przyzwyczajona i nie uważam tego za coś obraźliwego. Rozumiem jednak, że może to dziwić osoby innych narodowości i czasem sama chciałabym, żebyśmy jako naród bardziej zwracali uwagę na korzyści płynące z tzw. small talku.
Kiedy studiowałam filologię angielską, miałam zajęcia z Kanadyjką, która od kilku lat mieszkała w Polsce. Opowiadała nam jak na początku przeprowadzki do Polski uśmiechała się do ludzi na ulicy, gdyż była do tego przyzwyczajona, mieszkając w Kanadzie. Jednak po miesiącu przestała, gdyż Polacy najczęściej nie tylko nie odwzajemniali uśmiechu, ale wręcz patrzyli na nią podejrzliwie. Wynika to z kolejnej cechy Polaków, o której opowiem w następnym punkcie.
7.
Fakt numer siedem. Polacy nie są zbyt ufni. Nie ufamy naszemu rządowi, nie ufamy naszym mediom, lekarzom, policjantom, instytucjom publicznym i niestety nie ufamy sobie nawzajem. Według badań Centrum Badania Opinii Społecznej z 2020 roku, aż 76% Polaków uważa, że w stosunkach z innymi trzeba być bardzo ostrożnym (źródło: https://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2020/K_043_20.PDF). Tylko 22% Polaków zgadza się ze stwierdzeniem, że większości ludzi można ufać. Skąd bierze się brak zaufania Polaków? Pewnie ze względu na burzliwą historię polityczną i ekonomiczną Polski, ale to już temat na osobny odcinek podcastu. Dobra wiadomość jest taka, że 95% Polaków ufa swoim znajomym, a aż 98% Polaków ufa swojej najbliższej rodzinie.
8.
No właśnie, fakt numer osiem jest taki, że Polacy są bardzo rodzinni. Dla przeciętnego Polaka rodzina to świętość. Od małego jesteśmy uczeni, że rodzinę należy szanować. Najważniejsze święta w Polsce są celebrowane w gronie rodzinnym. Zwłaszcza święta Bożego Narodzenia tradycyjnie spędza się zawsze z rodziną. Nawet jeśli jacyś członkowie rodziny są ze sobą skłóceni, to często przyjmowane jest za oczywiste, że na czas świąt należy zapomnieć o kłótniach i spędzić ten czas razem. O tym jak Polacy spędzają Święta Bożego Narodzenia mówiłam dokładniej w innym odcinku podcastu i zachęcam Cię do jego przesłuchania.
9.
Fakt numer dziewięć. Polacy są bardzo pracowici i ambitni. Przeciętny Polak dużo pracuje, zdobywa nowe umiejętności, chce się rozwijać. Jesteśmy cenionymi pracownikami w kraju i za granicą, ponieważ pracujemy dużo i wydajnie za stosunkowo małe pieniądze. Ma to swoje plusy i minusy. Przypomina mi się kolejna anegdota, którą opowiadała mi moja kanadyjska lektorka na studiach. Gdy poszła pierwszy raz do polskiego supermarketu, czyli dużego sklepu, typu Lidl, czy Biedronka, była zszokowana ekspresowym tempem, w jakim kasjerzy skanowali jej produkty. Nieprzygotowana na coś takiego, nie nadążała z chowaniem zakupów do toreb. Doskonale ją rozumiem. Sama, mimo opracowanej od lat strategii szybkiego pakowania produktów, i tak mam czasem trudności z nadążaniem za pracownikiem sklepu. Czasami proszę wprost kasjera lub kasjerkę, żeby zwolnili tempo pracy.
10.
Fakt numer dziesięć. Polacy są oszczędni. Lubimy zarabiać i oszczędzać pieniądze. Lubimy korzystać z promocji i specjalnych okazji. Bardziej imponuje nam sąsiad, któremu udało się kupić dobry, używany samochód po obniżonej cenie, niż taki, który kupił drogi samochód prosto z salonu.
11.
11. Ostatni, jedenasty fakt, który dziś przygotowałam nawiązuje do zbliżającego się 11. listopada Święta Niepodległości. Święto to obchodzimy w Polsce wywieszając biało-czerwone flagi narodowe. Organizowana jest też akcja “Niepodległa do hymnu”, w ramach której stacje radiowe i telewizyjne puszczają w południe hymn Polski. W stolicy Polski, czyli w Warszawie, organizowany jest też co roku Marsz Niepodległości. Niestety pomysł marszu został zapoczątkowany przez organizacje nacjonalistyczne i do dzisiaj nie cieszy się dobrą renomą, zarówno w Polsce, jak i na świecie. Chyba co roku podczas marszu mamy do czynienia z zamieszkami. W zeszłym roku podczas marszu doszło do podpalenia budynku (źródło: https://pl.wikipedia.org/wiki/Marsz_Niepodleglosci).
I to już wszystkie fakty, które przygotowałam na dziś. Jak widzisz, starałam się przekazać Ci jak największą dawkę wiedzy o moim kraju i rodakach. Starałam się być obiektywna i nie skupiać się tylko na pozytywnych cechach Polaków. Mimo że powiedziałam, że jako naród jesteśmy nieufni i mało się uśmiechamy, to jednak przy bliższym poznaniu okazujemy się bardzo serdeczni i lojalni. Coraz więcej też podróżujemy i stajemy się bardziej otwarci na inne kultury i przekonania.
Jestem ciekawa z jakiego kraju Ty pochodzisz i czy któreś z cech Polaków, które opisałam mogą odnosić się również do Twojej narodowości? Czy któryś z faktów bardzo Cię zaskoczył? Poćwicz pisanie po polsku i daj mi znać w komentarzu na swojskijezykpolski.com, na Facebooku, Instagramie lub YouTubie. To wszystko na dziś. Jak zwykle trzymaj się ciepło i do usłyszenia!
Podobał Ci się ten odcinek? W podziękowaniu możesz wesprzeć mnie finansowo na Patronite!
Sprawdź cennik lekcji i zapisz się na pierwszą lekcję języka polskiego online ze mną, autorką podcastu.
O autorce
Agnieszka Podemska
Lektorka języka polskiego jako obcego. Autorka podcastu dla uczących się języka polskiego jako obcego. Polska native speakerka.
Dziękuję bardzo za podkast, bardzo, bardzo podobny Polacy do Białorusin. Przyjmujemy również gości i pomagamy w każdy możliwy sposób. Prawdopodobnie, ze względu na wiele pokrewieństwa w naszych narodowościach.
O, bardzo dziękuję za podzielenie się tym spostrzeżeniem. Pozdrawiam 🙂
Dziękuję Pani, bardzo czekałam na tym temacie 🥰🇵🇱🇵🇱🇵🇱
Na ten temat* 🙂 Czy jakiś fakt Panią zaskoczył? 🙂